Skip to main content

Full text of "Por Don Alvaro de Vega, y consortes, herederos de Don Diego de Prada, que lo fue de D. Lope de Taboa, difunto. En el pleyto, con Doña Beatriz de Vivero, como madre, y curadora de D. Iuan Pardo de Ribadeneira. Sobre los cotos de Merlan, Villa Sante, Toriz, y Torre Arcos, que fueron del dicho D. Lope de Taboada"

See other formats


ALVARO DÉ VEGA. 

y Confortes.hetederps de Don Die- 
go dé Prada , que lo fue d e 
j; , Xope de 'rát>dádá , di - 

funto< 

; - <= , X 


— — — K J « 


= ^ - .a csA- v p. ^ 

¿ - s/ * > 4- ...... 


* o «r’ , - 


&dWá BÉATRÍ2 ÜE vivero; CO- 

- . m íJ'o TOdre, y^euradora de D. luán Pardo de 


-ííí 


: Ribadeneira¿ 


- i.>A> .•• ». 'y ■- ^ ■ r 

T O . - S ó -B R E; ■ 

^ Sanf^^&triz^yy ^orr.e de Áiécds y que 


. , dicho G iLobide^ahoada¿ 


. , ^ . . A — • 




S la controucríía de las partes en cfte plei 
tojfobre la calidad deftos bienes : Vtru 
libera, allódíaUa fint ? vel maioratut 

Jubiecía,coxno antecedente neccíTafio» 
para ver íi ha lugar s ó no el remedio de 
la ley de Toro» que la dicha Z)oña Beatriz propufo 
cnelConfejo. 

Y defpues de examinada fu pretenfion , el Confe- 
jo declaro no auer jmandandbjqüe las partes pi 
dan»y íigan fu juiliciajdondeíy como vieren que IcS 



conuiene. * > 

5JjpíiC^ del auto Dona Beatriz jíin alegar j 
fentar cofa de nueuo : Y vifto en grado de reuiftá,pi- 
diá el pfoceíío para ínformar,con que nos m obliga^ 
do a cah6í a V. S.cobcftc paj>el 5 C bien fera.b^ve,y 
folo pira ríducir á la mcmonalos puntos dclajufti- 
cia de d! Al váró, quíes hotofía í para qu«el auto de 

vida fe confirme. .(r'f/'.it 

Para lo qual fe fuponc por hecho confiante , que 
- nofoi;onb^cfctítura > & fuiriacion de mayoraz- 
godeños vienes. , 

I Vi,oconí^ü,<^tt‘tfidosdhsintrarmenfodtr 

de Alvaro de Tahoa'da , abuelo del dicho D. Lope de 


BGm de ^er;4»,porpic.i«, , -v--— -- 
vato'Je'tabbada el may 6r,qqt focfu pa*e.y te me- 
joró en el tercio.y quíntatfeíusbienes , fin g«’«me 

alguno, fefialando para la mejora e ^ oto e 

lan:y afsi fe le adjudicó eñ'la paHiciort, que hizo «m 

fijshetn^anoícl añoaie V 

de b qoefiés pudó tócaf “eh hhO^a 


fol.íi.yz^.íf 34 . 


2 

Gato-de VU!arS¿t»tt fant ác^o^tzj,^ conB- 
ta,qtfe le|>eEieñ£eiapor hefeiiciack FrancifcQ de EÍ 
cíabar>y Terda Rodríguez fu mugerjauiendt) Hrigá-, 
dofobre lapáxticio de fas biencs> con los deudos deí 
dicho Fráciíco dcFicobar defde el ano de 5<íi. (que 
empecb el pleito el mifmoÁI varo de Taboada el me 
iioí)haftá el año de 573,queJe.hizoÍa quenta,y par- 
ticion,ea vktüd de ejecutoria: Y enella, por conue*^ 
niencia de íaiparteSife diuidieron los Cotos, y jurif- 
dícioríeSíquedcxaroncldichoFráciíco de Eícobar* 
y Terefa Rodríguez i dando , y adjudicando los de 
l/'ilLtSanteij *^oirizj > a los hijos dei dicho Alvaro dé 
'Taboada(que yá era difunto ) y los demás á los deu- 
dc^del miímoFrancifcode Efeobar , íin graüamen 
algnñOj como parece de la adjudicación j y diuiíioni 
cohipuifada con citación de la otra parte j en el pro- 
■ceí&> ,p/V^^4i^/. 3 . donde fe declaraiqiie los dichos 
C^os fueron i y quedaron por bienes de los dichos 
Francifeode Éícobarjy fu müger:y tambic eftá pro- 
bado copiofamerite por eífa parte en fa proban^aj 
^ieca 4 f.a la pgunda ^régunta^y a la quartd. 

J '-Ea ‘Torr&dff^ Arcos \:X huuO » y adquirió el di- 
olio Alvaro de Taboadá, portiíulo de compraj^y yé- 
ita,quedellalc hizo Doña María $ármiento y Como 
do teftihea don Pedro Fernández de Boan , y E^de- 
chojteíiigo prefentado por la dicha Doña Beát^ en 

4 iu^roban<ga,pííp45:./»//tfy-4ip^^. ad Q\iy:x 
dcpoíicioBpQr etiaraprobád.a »y no contradicha: en 
do'qüé es contra producentertidiaze plena prob ánca^ 
‘Vrlátc oñ.cnáki^^nniiC,4£te[llk^q.6z,num.:2í iy.cu 

Yb¿.pLurcvremlic i & Menc-hacam de fuccejf. 
-€reat J'th.^4^s^^¿num^ 7 :ídiceñtem conclufione eíTc 

-cíarífsimam,& ab ómnibus receptám. 

Et ex abdndanti:TanxbÍe;nríeñeprobadp don Ál - 

5 Y^de YegáiConmuGhpnuítícrodeteft4^S4^7. 


áhflt en tienipd dkho At\^r6^ 

de TaboádajantéSíy defpucs5 y íieprelos diciios biet 
nes fe han tenido *7- poíreido,y heredado i como bie^ 
ñcs libres jíin grauañiende vinculo , ni mayorazgoj 
concluy endo de vifbaíy oidasjprimcras yy fegundasj 

con toda diñincion/^ í .> 

Cón que tairibien le arsiíle la reglan y dífpoficion 
C de derechó,que preiumé todos los bienes libres mií! 
feriptura maiorácús ol%endaCiiriC¿í^^L., 
vbrBald.;^í^«9. i .fíds feudo fuer it contrjouerfia Ínter 
agnat, Añton.Gabrkl lih*i*comm.opín,tiKde 
feudis conchuj, 5 .Mafcardus conclufy^., verbo j Aiy* 

7 diaBsnum.^.per tot\ &" ñum. p. Vbi quod proceda?, 
etiamíiíit caftrurh-5 vei opidum cum iuriídictione, 
Roderic.Saarez in repetitü, quoniam m priorihus ai 
deciarationem le gis Regnidimitat. 1 1 ^num.A^. & infra, 

8 in i. .duhio num. i . Et vbi Caítrum vel opidum con- 
ceíTam; non fait a Principe ílmul cum Dignitate^Da 
'Cams, veí'Gomitatus^comprobat.dil. Eud. Molina 
iihdi . de primog. cap, 1 1 . num. 1 1. 17:j2 

alijs. . ; ; " . - 

p ¿X quibus in dubíüít» eíi,que en eáe cafo el dkho: 
dt/hvAlvafbde Vega , y coníortes entran funda-ndo 
dé ddrechd contra qualqui€ra,q pretende ^que fonde 
nlayTorazgo eílosbkries , vt praccitaii omnes obfer* 

-"iPirías éfpeeialrnci1te;paía exclüíf el juizíodeíé- ^ 
I d iiiii^rhr?odtreidb por la ley 45 Je Íórí? aporque pam 
cílo baila fei^la dppferíóriyy negación tal, quae faciát 
' renEdubiarñ 3V t in nenien s Je fuppUd, neglig^pm- 

'/á??/.') liberm- 

I í tem' prócídmare ñon lÍ€e$P%^X^iáiCva^c:cj^{Xfc^ cft ,que 

para que el remédíp'défttf ky t€ngálogar,es preciíd, 

' que áfTtes*coníle ^oñ etiidencra,qüc los bienes fon de 
'mayóírazgóyvt & ipfaiegeprobatur >ibír^^í 't 

fon 


sjotabilircf Aircndanoi^/í^^i 
^U m:>áié4fiiiictt.fsr^ cuUtntiamM^^^dTwndüi 

nojr^/téoí^ÉtüsL'^ & pr® ridonc dic k; 

1 2‘ Q^J^s:xmrpr^icía nd fui. eff^thim reaudr.ÁBt 

hona ^fs-mmúrmmimtfk^nfare dehetdk fidfiisntia, 
■^km^msdia huius l^iSj-víipoJsityCS. regida 

V^bi Baiciébcdra. 

^omúSii^dhi^idiuí^fiderer md.cx. quibss idsemi aa- 
‘teaprkdiseEaí Paíac.'iiub; ihidem míPm2x:!dácc^s^€¡K. 

^prai^bcGetrariqixcqakiifW^//;^ 

duhitanter , 5c rccjuicur Manencc í;-^!. 8. th. 
*^Re¿ü^nufnJf.€3' z^ V: bí quod procjedac ¡ma^j^íie I vbi;; i 
;cpnt¿.dttár Ínter dúos ílipsr rebuscad ék id¿ipra£ttí, 

Lysl 420114' 








1 3 f 'ETrqpnícquenter reíblvít ídem ÁyeDcíano ífí^idj/bf. 
o45.^^<í^8\fe?7.'QLmd'^ dubiretür an resmáióratuá íit, 
veLab^iquo-impug-natur. ,'prius decidendum érit an 


');i .. 

^ 1 i-/ ^• 


i O 


'fie yerémaíbrattfs. 

""y on^tBrminos terminantes el íeñor Liiis de Moíí- 
mde primogjih.^ auiendo : reílieitó, 

que ha lugar ei remedio defta ley ín maioratu , qui ex 
-•tem^ris antiquitate coiiftat ( como íe pretende en 
eíle cafo)iaego fe liníira dizicnáotíd^eríímeffe dum- 
modo ade&certum,^. inddbitatum fit bóna , dtj^uihjsj 
Ágitur-,mmoratmfubie¿ía ejje^'vt id in dubmm reuoca- 
ri nffrí‘:Dat£au Si ‘vero ifciopix) de hoc dubium Jup^ ejfe 
pojfetiquodmir^termmum $ o, dierum decidí, nón ‘va- 
leat-,remediü,dd.4f$ . denegdndum fr/íjíequitur d.Chri 
iloph.de Viaz.de'T'erzuta i .part.cap.xj.num. 1 5 .ibizd’i 
'deprímogemonondubitetur, [ ■ 

Perez. de Lata in Compendió 'uit£ hominis cap. zf 
»^7»/5 i..Vbi quod hocremedium folum modoad- 
mitcitur,vbi partes fatentur bona eíTe makiratus ,y?- 
cus ^jerb\ftmgeht,nam eó cafu{mc\mx) propter m certf- 1 
tudinemcM^remitútur.adaüumiudicem. . 

B Adderi-' 


15 


US 


Addencesad Molinam ^ 3 • ^LVbi irá 
\ demum adtnitti remcdiam tcnutá: íti maioratü ex 
'.‘temporil ánEÍqaitateÍTidü¿to iíi prius certum in- 

í dubiratüm íít bona * dé ^uibusagitur > maioratui ab- 
,-noxiá eííes^ fie in praxi reccpnim tcftahturr . 
-íCEHGgo fienda tan incierto, y mas quedudofojqttc 
.eibcAicnei £ean dé mayoiázgo (quando no fuera Id 
- contrario tan GUÍdente,como refuíta de losinifrumc 
xtos,y prbbaoí^as deíla parte) omníum fenténtia cortr- 
^perítim eít remcdium,dd *45 .inijs locuna habere n5 
.poííer; . . . . 

ijt ' Id, quodaperté deducitur extex.ind.c, 
rfiltamy(ide feudo fuerk controuerfia ínter dom.^ 
natdn vfibus feudorumNhi proptereá coñftar j quod 
.vbiconccntioeftinrerfiliam híéredcm , & agnatúm 
tá,tÍ\ix^\áz:^x'3eó\o\Vtrurnjit feudale , ‘vel dllódiale^ 
/pofieffiaapnd filiam reman ere debet , dónec deprc- 
priecace diíceptetur,non alia ratione ,niíi íquiapríé- 
-íumptio efi: pro filiatvc adnofaruñr,ibi gloíTa verbos 
,/^íémí?Jfiernia,Bald.Alvarití&Scrib.communitcrí 
■pail: alias tener d.Lud. Molina de prímogMb.^.cap.^, 
ífíum.^ri núm.¿\.z.ybi qaod procedaC,non folura 
in filia refpecfa fucccfsionis Patiis » fed &c in rore 
reípedhifuafionis fratris, & fie in terminis decifum, 
art Aíñicíkdecíf, 1 1 num.$ .& fequiturPerez de 

^l^xfipr,m¿m,^z.diccns,fivic dubio , fi liquidó non 
-confiat de cónftitutioncfeudi i vel maiotatus , innu- 
. mcrbsTefertjGafpar Ant.Tlicíaurus qq,Forenf.¿iHAll. 

I íí'í. vbirefertCepbal.Báírfat. & 

1 BCapit.dicenr es idem eífe in hxrede extraneo, & íub- 
.dicinmaioracibus, primogénijsboc efleexpeditú,- 
ex add iritis per Burgos de Paz conpi^ per n?r. 6c per 
*D. Molinam» quem refert 4 1 . 

Y en nueftfos términos añade Tbefatiro d.Ttum, 5 . 
illud fortítts obtinere,quando fiaemmá efiteres vltÍT 

mi 


.mi polTcfforissqurc Vtimt remedio, /. fim C, ^cxdtao 
-íJi-vt ^dridm ro//f»ífo(como fucedio. en cfte cafo) 
-^ulaln hoc agnati,noo fúnt Jcgitimi cótradiclores, 

ypoft&aklm.dccugnovtehctloao.Ahdr.i/rW- 
”‘f-^J}fC‘*l^.t».detepam'.^^nultJafine.,íííicnh. 
m <t4jmerfil,am, quorum fententiara conimunc,& 

-fine contradiaoredickGurtiuslunior AW; i.p. 

r mum, 2 3 .eT conf.A^xjiam. s.in fin, X por eíTo 
ídixerouIíTcmia Mdfi.intet' filian, Addition. 
-k«.Q.qtjod filiaharcdc in poffefsione pofita agnati 
íyendi^unt,fi probare poterunc,mariifeftando, que 
ha de fer en dife rente juizio.y por via ordinaria.v t ad 
siocarunt Avendaño,Lara , & omnes fupTá citati 


íQ. a q^ fe añade para !a total exelufroudei-intentó 
jdela dÍGlia Ek)iía Beatriz ,que no íblono lia moftra- 
-do,que eftos bienes íean de mayorazgo , rndubitan- 
-ter,vf neeéíTe.eratjeAry^rdí' 

2-1, Pero aunque quiíb dezir,j próbar^ qiie íe han teñí 
do por talcs¿d.c tiempo inmemorial i^nb lo. ha hecho# 
áli fii probanca merece eftimacion ex íeqq. 
a "k Lo primeroíporque íiendo requiíito de la ley. 4 1 ^ 
deT’orOifi^xic los íeftigos de íemejantes probancas fea 
perfonas de buena fama : efta calidad no cfta proba- 
ba , ni articulada.# prourneceííbcft # vt eis adhibeatur 
^des,exdoa:rina Angeh inLz.'^.iáemamem.^ff. que-r 
madmod. tepam. apcríántiír in terminis com^ 

probat late Avendaho in eod.Lfi^j. .glojf. ij[ .num. i 
k.& feqáitur > atque deiendic d. Lud- MoWnsudé pri- 
fn 0 gJil^.z.cap[. 6 ,nnm,,^ 0 ..dondc 3 lñn nos arnoneha» 
jque en ellas proban^asmos acfojdemos fíemprc de ar 
z 3%ticuíar,)^ probar la baena fama de los teíligos j JSÍam 
ditas {\nc\\út)prál^atio ipjd non concludertt-, Er.poft.Pei- 
laez de MiereSjBurgosde Paz,diPríeíid*CobbXeqau 
tur addentcs ad Aiohnam d.nurñ. 30. pltira in comr 
^obatioiKrhrefcrcncesG 1 

“íj Lo 


24 rcglmdo, porque no ay teíligo en íb probanza, 
qiiexle razan concluyente*^ ’ prout requirítur lege ip* 
fíaj porque tafTadamerite deponen ,que Lope de Ta- 

boada,y D-Iiope fu hijo potTeyeroneftos 'Cotos , íin 
. dar parfedellos a íushernianas'j qu^e quideni hítio ÍJi 
'íufírcienseAipues pudo darfe^que enotro^'bieñcs las 
.dipíTeirfc legitimas jVt quótidie obíervatUT^y conf- 
*.ta,queíucedib en la adjudicación , que: fe Jirzo á Al- 
. vaco: de 1 áboada del Coto de M erlan, 'ví notmúmm 
Jupra:'^ndQÍuccc.áittb^u\^J.7ieque?7atális,C,.de pro- 
hat^x qu^ vulgo dicitur ^non probar boc cíTe í^quod 
.ab hoc contingit ab eífe. 

25 .Y por eíTo íá mifma ley 4I ,no fe conteritb con que 

fe pruebe f que el poífeedorno dio parte de aquellos 
bienes á-fus hermanos 5 fmo fe pruqba también, que 
ni les día cqaiiialencia , ni otra cofa alguna por qiie- 
darfe con ellos, patet ex contextu , & íingulariter 
ad nocaiiít Avendaño,//? ead^leg,^úglt)Jf. í o.- »úm. i 
diccn¿:^dJ/¡ non probMí^r h^c qmlitasiprafkmptio 
efl incontr.armm < cum hond regulariter libera prafu-^ 
mimtícr^ exalta caupiiqudm maioratuí pofsit ‘vnu^^ 
tantutii ^ccedere./uel ex cejsióne ,aut renutiatione^ aut 
conferí fu cceterofum fratruuni:F 52 íí/^(iñquit) ingentose 
conditores huius legis exiflimarunt ne€ejpiríumfóre,ób 
idius fuccedendi in folidum^nullam fr atrihus aqupva 
lenúam a pradeceffaribus prajlitam fitijjf- '■ 

2 <5* .Y aquí rio folovno’fe prueba , ni articula i que 
dos topes no dierori .3 fus hermanas equiüaicncia, ni 
cofa alguna,porfucederin folidum en' eftos bienesí 
pero muchos dedos reiligosííin prcguntaríelo , dizp> 
íi les dreron dotes, b otros bicnés á las hermanas,; 
-ndlo faben jC'on que a todos les quadran las palabras 
üc \£ley folam^CJe üfitbusr dkcnzii iSoUm seftatio^ 
nem prolatam^necoByslegittmis adminiet^H^ ^ caujain 
aprpohatd nuílius e¡Temomenti-fiertumefi,^^Qkc-oiiot*^ 
o i mu^ 


- fBU nisfententía ex Farinací o ds teflihus qusftíohi yo, 
nr^mero iz.dlccmiñ: iúetdicfum uflis comlu. 

dat .¡itammratioeiüsnon cosdí^tt, corruitommno 
taU diciptm. C ; 

tercero , porque eílancío probadb.CQii ixiftrti- 
tnenros,)^ teíligos /que Alvaro de Tabeada , abuelo 
'' ^ l^-Fope,nuuo ,y poíTe) o eftos bienes >cp- 

ino libres bafta ru:niuerte,'i;íyS^ri/?^í^«//»^//i3ofe 
-puede afectár vio , ni poíTefsion contraria de tiempo 
inmemoriaUporque el dicho Al varo de Tabóada fue 
el que pufo el pleito á los bienesde Francifeo de Ef- 
cobarry fu muger en Valladblid ^¿7 de ^6 1 .cuya pcv 
íicioiife acabo el ^^<7 de 575. como parece poria exe 
caroria,y teftinionio,y adjudicacion.de Villa Sante, 
jy-Toiriz,queeílán prefenrados. > ¿ j . 

'-i-' -Gon que damos probada poíFefiion, de libettad,y 
memoria contraria a la calidad de mayocazgoij citra 

28"benteíimu^ aiinum^i vtpatecintuemii/ex qiioíinei 
¿ubio imínemorialis pr^fumptionis probatib ¿or- 
mic:vt i'n ferminís diílingucndo rcfolvicd- Xud.MoT 
liíí^dB fí^mógúmt, libro z,:Capit, 6. nmner„ 6 .o.^ <5 1 . r ^ 
<juem feqpuantur loann, Gavc:de nobilitat. 1 2, 
ñumsr.Sp. A-^tñd^ñomdicí.L^i fTanri glojf.a . 
rmr. r^vBt in Rota deerfum , & obferuátum teítatür 
•^liúQÚn^adLudomf'.decif. ipS. adnotat^ZíjkbiiUT 
^^^/l^VínnumerosreferensDom.Ioan del C^Rillo 
Ubi f i ódntrouerf.capit, p 3 . ^, 8. numera 48.0" 4P.d$ 
plñrimOís áddunt addentcs ad Molinam d, nurn, do, 
‘vJqHcadó^. 

2p LoqóákOrpGfquc reconociEdoIa otra parte s que ^ ^ 
las polfeftioñesde don Alvaro, y fu padre fueron de 
poco dempopaii^a inducir la inmemorial, articuló en 
la^.pfegftnta^ut Álvaro dc Taboada i aléelo de D, 
Éope^faírñbiéhduD,y poíTeyó todos edos bienes por 
fitulo de Máyorazgojy fus ceífigos lo . deppníej^ an 
^ ^ " C ‘ ' ídy 


i v> 


30 Id ,quodaveritatealicntim cíTeconuindtur cui- 
dentcrjiio íblo por probani^a de teíligos,íino por iní^ 

tíuniGiitos Goncrarios. 

Tum, porque de la partición hizo con fus her-^ 
mánaSiGanftaquehuuoclCoto de Merlán por he- - 

reiida.<y mejora de fu padré/m cargo de Vinculo al- 

gano. i j 

Tuitiípor<]ue hTorré de Arcos ^ confta por cl di- 
cho de Pedro Fernandez Bóai: teftigo de la otra par- 
tc,que le compro ,dcfpücs de aucr heredado áMerf^ 
lan,x>í fií^ra notauimus, 

^ Ec tUm, porque coníla,que Villa Sante ,y ^oir^ 
aun no llegaron á entrar en fu dominíoíporquc íe ad 
jüdicafort en la partición de Francifeo de Efeobari y 
ÍIi muger a los hijos del rnifmo Alvaro de faboaua 
eldkó de 573 .por fer ya muerto, vt patct ex contextu 


inflrumentorum. 

31 Igrturcomentitium cftdiccrc , que el rnifíno Al- 
varo de Taboada fucedieífe en eílos bienes por via 
de vinculo, patet intaentibies coníequenter, au- 
3 2 que eílos a¿los contrarios»o alguno d ellos fueíTcn de 
tiempo vltfacéntum annós , adhuc ex ijsdeílrueré- 
tür i m memorial is, fine dubio , vt finguíatiterreíbK 
vitd.ipfe 

préM^r pr^crep^ 
tionit-ontrarm^talisefl., qmdnecefarw ojkndf cornil 

menüiium €lp,^mdp'erimmemorialem propars prateH 
ditur, ipfam dlidere dkendum efi, quamvts vltra cent u 

annosconü^ifp prohetur. . , ‘ 1 j 

3 3 • Dcma§,de que baila eílar conucncidas las depoíi- , 

'éiones deios teftigoscnrílá parte, paraquemtom^ 

illorum refpúantur didlaiCxcommuni omBium en- 

tenti^pQ^^^inAC.de feflibusquaf 37 , 

54 Maxifné, refilliendoles también la -pj® ^ 

dicho Alvaro de Vega., y confortes, ca.^ 


wftruraentos , que concluyen de tiempo immenL 
nalenfauordclalibertáddeftos bienes 5 ¡a qual por 
tenerporniapreruncion,yarsiftencia del Derecho 

comun,no es dudablc,que prefiere,^ ha de prefcrir,y 
eguiríe en concurfo de otra qualquiera en cótrario, 
vt tere in terminis concludic Akx.LudJfcí/:^ i i. 
poft Decium conj:4^^,n,Xi 3 5. Ruinú corf. 147. 

^• 5 * cumcoihmuni tradit Farinac. deteflibus 
^.o$.n. 1 5o.vbi plures refert. 

Deque refultalajufticia del dicho D. Akaro de 
Vcga,y confortesjfer clara para obtener. Salvo,«ScCi 

Licenciado Ruyzj 
de la Vega,